Mineralen en Edelstenen (deel 2)

De hardste steen en sowieso materiaal van de wereld is de diamant. De hardheid van alle mineralen zijn gemeten. De Duitse mineraloog Friedrich Mohs stelde in 1812 een schaal op. De diamant kreeg een 10 en de zachtste steen, kalksteen 1. Zo krijgen alle mineralen een cijfer.

De een na hardste steen is zowel de Saffier als de Robijn (9). Calciet is relatief zacht (3). De meeste kwartsen hebben een hardheid van 7. Mineralen met een hardheid hoger dan 7 noemt men edelstenen.

In sommige landen zijn dezelfde soort edelstenen en mineralen mooier dan in andere landen. In Madagaskar komt prachtig iriserende Labradoriet voor. De meest bonte Calciet komt uit Mexico (oranje, blauwe, groene en rode calcieten).

De meest begeerde Smaragd komt uit Colombia. En de mooiste Lapis Lazuli (bekend uit het spel Minecraft) komt uit Afghanistan.

Edelstenen worden meestal met diamanten boren, zagen en schuurmachines gesneden, geslepen en gepolijst omdat diamant harder is dan welke steen dan ook.

Trommelen

Ruwe stenen kun je glad maken en ze met een mooie glans voorzien. Heb je wel eens een ovale of ronde gladde steen in een rivier gevonden? Dit waren ooit ruwe stukjes. Door jaren tegen elkaar en met zand geschuurd te zijn op de bodem van de rivier zijn ze zo geworden.

Het glad malen van ruwe stenen kun je nadoen met een speciale trommel die hiervoor is ontworpen.  Hier kan meestal ongeveer

1 kilo aan stenen in. En dat gaat veel sneller dan in de natuur.

In ongeveer 6 weken kun je met deze trommel ruwe stenen omtoveren tot glanzende gladde stenen. Dit noemen ze getrommelde stenen.

Stenen worden samen met wat water en een speciale harde slijppoeder gedaan. De trommel draait rond waardoor ze elkaar raken, langs elkaar schuren en glad afslijten.

De machine werkt dag en nacht, dus 24 uur per dag, ongeveer 6 weken lang.

Slijpen

De mooiere edelstenen worden gebruikt om sieraden van te maken, zoals hangertjes,oorbellen, armbanden en natuurlijk ringen.

Populaire niet zo dure edelstenen zijn bijvoorbeeld Maansteen, Labradoriet en Rode Granaat. Deze zijn betaalbaar in vergelijking met de begeerde Diamant, Robijn en Saffier.

Om ze die mooie glans te geven worden ze op een speciale manier geslepen. Hiervoor zijn verschillende methodes:

• Facetteren.

Zo krijgt de diamant zijn fonkelende uitstraling. De edelsteen wordt voorzien van kleine, weerspiegelende vlakjes (facetten), waardoor er een fonkelend effect ontstaat.

• Cabochonslijpen.

Hierbij krijgt de steen 1 of meer bolle kanten en maar wordt de onderzijde vlak gemaakt. Deze geslepen stenen noem je gewoonlijk “cabochon”. Heel veel halfedelstenen worden op deze manier geslepen. Voorbeelden hiervan zijn Barnsteen, Amethist en Lapis  Lazuli.

• Glyptiek.

In de (meestal kleine) steen worden 3-dimensionale figuren gesneden. De steen werd dan vaak als zegel gebruikt.

Graveren:

Hierbij wordt er in of op een steen een afbeelding gesneden (vaak een camee of intaglio).

Voor het slijpen van edelstenen zijn er slijpmachines met bijbehorende slijpstenen of slijpschijven. De slijpstenen bestaan uit carborundum. De slijpschijven hebben een laag van synthetische diamant. Deze zijn er in verschillende groften, waarbij alle soorten edelstenen geslepen kunnen worden.

Om een mooie glans te krijgen wordt polijstpoeder gebruikt.

Zagen:

Agaatschijven en geodes worden gezaagd met speciaal hiervoor gemaakte zaagtafel, voorzien van een diamantzaag. De diamantzaag moet tijdens het draaien worden gekoeld. Koelen gaat oververhitting van de steen tegen. Dit wordt met water gedaan.

Wist je dat?

• Kwarts is een belangrijk onderdeel van de computer chip die in alle mobiele telefoons, tablets, computers, TVs en veel andere elektronische apparaten gebruikt wordt. Met miljarden van dat soort apparaten is dus heel veel kwarts voor nodig. Gelukkig bestaat 12% van de aardkorst uit kwarts. We hoeven dus geen zorgen te maken dat we als we ouder zijn niet meer kunnen internetten.

• De rode Robijn wordt pas doorzichtig en vuurrood nadat die in ovens tot 3.000 graden verhit wordt. Dan is die pas heel veel geld waard!’