Het zeepaardje

  • AFDRUKKEN
  • VERSTUREN

Het Zeepaardje

Hoe ziet het dier er uit?

Een zeepaardje heeft een rugvin, twee borstvinnen en een krulstaart. Met de rugvin kan het dier zich verplaatsen in het water terwijl het zichzelf stuurt met de twee kleine vinnen op het hoofd. Een zeepaardje is niet heel snel, dus verplaatsen ze zich ook vaak via de stroming van het water. De krulstaart van een zeepaardje gebruiken ze om iets vast te grijpen zoals zeewier of koraal. Vaak doen ze dit om zichzelf te verankeren zodat ze niet met de stroming mee gesleurd worden.

Zeepaardjes hebben rijen van knobbels genaamd beenringen. Die knobbels zijn deel van hun skelet waardoor ze zowel een inwendig als een uitwendig skelet hebben. Hierdoor is een zeepaardje te hard voor roofdieren om op te eten.

De diertjes hebben een lange snuit waarmee ze kleine kreeftjes en vislarven op kunnen zuigen. Dit doen ze zo omdat ze geen tanden hebben. Ook hebben zeepaardjes geen maag, dus moet alles wat ze eten piepklein zijn om het makkelijker te verteren. Een zeepaardje eet de hele dag door.

Ook kunnen zeepaardjes, net als kameleons, de ogen apart van elkaar draaien en het dier kan van kleur veranderen om te camoufleren. Camouflage gebruiken ze om op te gaan in hun omgeving. Maar ook om te communiceren tijdens baltsvertoning, de paringsdans van het zeepaardje.

Om onderwater te kunnen ademen hebben zeepaardjes net als andere vissen kieuwen.

Hoe en waar leeft het dier?

Net als andere vissen slapen zeepaardjes met hun ogen open. Tijdens het slapen klemmen ze zich vast aan zeewier, riet of koraal zodat ze niet meegetrokken worden door waterstromingen. Ook camoufleren ze zich met het gene wat ze vast houden om minder goed gezien te worden.

Zeepaardjes eten garnalen, kleine kreeftjes, vislarven en plankton. Ze wachten tot er een prooi langs zwemt en zuigen ze dan op met hun lange snuit.

Een zeepaardje eet wel 3000 kleine diertjes per dag om aan voldoende voedingstoffen te komen. Dit moeten ze zo doen omdat ze geen maag hebben,  daarom kunnen ze hun eten niet goed verteren.

Om aan voedsel te komen doet het zeepaardje zijn kop achterover om zijn snuit naar boven te wijzen. Met hun snuit zuigen ze dan water op waardoor prooien in hun snuit gezogen worden. Een soort mini draaikolk onderwater.

Zeepaardjes komen voor in zeeën en oceanen waar een gematigde, tropische of subtropische zoutwater zee te vinden is. Ze leven voornamelijk op ondiepe gebieden vlak bij de kusten van Noord-Amerika, de Atlantische kusten van West-Europa en Afrika en in de Indische Oceaan op de westelijke kusten van Indonesië en Australië. Ook zijn er zeepaardjes te vinden in de Noordzee en de Middellandse zee tussen Spanje en Marokko.

Hoe beschermd het dier zich?

Door hun uitwendige skelet heeft een zeepaardje weinig natuurlijke vijanden. Ze zijn te hard en veel vissen kunnen ze slecht verteren. Toch lust een krab wel eens een zeepaardje.

De mens is de grootste bedreiging van het zeepaardje.

Doordat ze weinig vijanden hebben zijn zeepaardjes niet altijd alert voor gevaar. Toch moeten ze uitkijken dat een krab ze niet opjaagt. Als een krab aanvalt springt het op de rug van het zeepaardje en begint het een rodeo. Het zeepaardje kan dan nog alleen maar de krab van zijn rug schudden terwijl de krab het zeepaardje probeert te doden.

 Zeepaardjes zijn trage en zwakke dieren die niks hebben om zichzelf te verdedigen. Ze zijn alles behalve dodelijk.

Enkele bijzondere eigenschappen

Zeepaardjes vallen onder vissen en leggen eitjes.

Voor het paren doen ze een paringsdans, ook wel bekent als balstvertoning. Tijdens deze dans veranderen de zeepaardjes van kleur terwijl ze elkaar vasthouden met hun staart. Het vrouwtje legt dan eieren in de broedbuidel van het mannetje. Daar worden de eieren bevrucht door het mannetje en zwemmen er na 14 tot 28 dagen jonge zeepaardjes.

Zeepaardjes zwemmen rechtop en heel langzaam. Met hun rugvinnen kunnen ze zichzelf vooruit duwen en met hun twee kleine vinnen kunnen ze sturen. Maar toch laat een zeepaardje zich het liefst meesleuren met de stroming van het water.

De twee kleine vinnen van een zeepaardje zitten op hun hoofd. Doordat de vinnen op hun hoofd zitten zorgt het zeepaardje ervoor dat hij rechtop blijft zwemmen.

 Ook al denken veel mensen van niet, zeepaardjes maken geluid. Ze maken een geluid vergelijkbaar met smakken. Dit geluid maken ze tijdens het eten en tijdens baltsvertoning.

Zeepaardjes staan symbool voor verschillende dingen.

Ze staan in de hedendaagse cultuur als symbool voor natuurbehoud en milieubewustzijn. Ze symboliseren de respect voor de natuur en de verbondenheid van alle levende wezens.

Na baltsvertoning, zodra ze elkaar ontmoeten, worden zeepaardjes in het wild altijd samen met elkaar verbonden en kunnen ze niet meer zonder elkaar leven. Hun band is zelfs zo sterk dat wanneer een van de twee zeepaardjes sterft, de andere niet lang daarna ook dood gaat. Dit komt omdat het overgebleven zeepaardje hormoonafscheidingen zal ervaren waardoor het mentale en fysieke klachten gaat krijgen.

Wordt het dier bedreigt?

Zeepaardjes worden wereldwijd bedreigt met uitsterven omdat wij hun leefomgeving aantasten. Mangroves langs de kust worden weggekapt en zeegraslanden en koraalriffen worden vernietigd.

Ook worden zeepaardjes bedreigd door handel. Grote hoeveelheden zeepaardjes worden gevangen en gedroogd voor souvenirs of traditionele medicatie in oosterse landen. Ook zijn ze heel erg gewild voor aquariums.

Het is niet bekend hoeveel zeepaardjes er nog leven in het wild.

Als je een levend zeepaardje aangespoeld op het strand ziet liggen, kan je hem in een zakje doen met zeewater. Breng hem niet terug de zee in. Het zeepaardje is waarschijnlijk verzwakt en zal in zee doodgaan.

Als je op Texel bent kan je hem naar Ecomare brengen. Zo niet, maak dan telefonisch contact op met Ecomare om te bespreken naar welke opvanglocatie het zeepaardje naartoe moet.

CITES (Covention of International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) is een organisatie die het verplicht maakt om handel, export- en importgegevens te melden voor bedreigde diersoorten, waaronder het zeepaardje. Dit zorgt ervoor dat illegale handel en habitatverwoesting moeilijk en vaak zelfs niet plaats kan vinden.