Beton maken

Hoe wordt beton gemaakt?

Het mooie van beton is dat je er heel veel mee kunt maken. We laten op deze website enkele voorbeelden zien, maar natuurlijk is er nog meer.

Belangrijk is te weten dat er op twee manieren met beton wordt gewerkt:

• In de betonmortelindustrie.
  Bij deze industrie wordt het beton in een betoncentrale gemaakt en met grote vrachtwagens naar de bouwplaats gebracht. Het beton is dan nog vloeibaar. Daar wordt het in de vorm gegoten en verhardt. Je kent deze vrachtwagens vast wel. Het zijn zogenaamde “truckmixers” met een ronddraaiende ketel.

• In de betonproductenindustrie.
  Het beton is al hard en het product is al kant-en-klaar. In deze industrie wordt het beton in een fabriek gemaakt en verhardt. Het gaat als kant-en-klaar product naar de bouwplaats. Voorbeelden zijn heipalen, vloeren, stenen en tegels.

De betoncentrale:

In een betonmortelcentrale worden het grind, zand, cement en water met elkaar gemengd. Dit gebeurt in een grote menger. Het grind en zand wordt vaak met binnenvaartschepen aangevoerd en opgeslagen. Het cement komt met vrachtwagens aan en wordt in silo’s geblazen. Het water komt vaak uit een eigen bron.

Betonmenger

Binnenvaartschip

Het grind, zand, cement en het water worden voor de menging gewogen op grote weegschalen. Als het juiste gewicht is bereikt worden de materialen in de menger gedaan en stevig door elkaar gemengd.

Als het beton klaar is wordt het in een vrachtwagen gelost die het vervolgens naar de bouwplaats of ergens anders in de betonfabriek brengt.

Daar wordt het dan in een mal gegoten. Zo’n mal is heel groot. Denk maar aan de vloer van jullie huis of nog groter: van een flat. Deze mal noemen we ook wel “bekisting” en het gieten wordt vaak “storten” genoemd.

Dus: de bekisting wordt vol met beton gestort.

Beton op de bouwplaats

Nadat de vrachtwagen met het beton op de bouwplaats aankomt wordt het in een vorm gegoten. Deze vorm wordt ook wel “bekisting” genoemd. De vrachtwagen lost het beton in een “kubel” of in een betonpomp. Een kubel is een grote bak met een schuif aan de onderkant. Door een bouwvakker wordt deze schuif opengedaan en valt het beton uit de “kubel” in de bekisting.

Kubel

Betonpomp

Met deze kubel of betonpomp wordt het beton in de bekisting gestort. Hierna wordt het beton verdicht, want er zit altijd nog wat lucht in en dat moet eruit. Dit “verdichten” kan met een zogenaamde trilnaald. Dat is een ijzeren staaf die trilt, waardoor het beton in beweging gebracht kan worden. Deze ijzeren staaf is wel zo groot als een bezemsteel.

Na de verdichting kan het beton rustig hard worden.

Vloeren van beton moeten natuurlijk glad en vlak zijn. Dit gebeurd door het zogenaamde “vlinderen”.

Afvlinderen van betonvloer

Aanbrengen van "curing compound"

Na een aantal uren leggen de bouwvakkers vaak wat plastic op het beton om uitdroging te voorkomen. Je weet intussen dat het beton niet mag uitdrogen om een zacht oppervlak te voorkomen. In onderstaande foto spuit de meneer een laagje was op het beton om uitdrogen te voorkomen. Dit wordt een “curing compound” genoemd.

Beton in de fabriek

Er zijn in Nederland veel betonfabrieken waar kant-en-klare betonproducten worden gemaakt.

Het maken van het beton zelf gebeurd in een betoncentrale, maar daarna kan er van alles mee gemaakt worden.

Heipalen en vloeren worden bijvoorbeeld in lange mallen gemaakt. Nadat het ijzer in de mal is gelegd wordt het beton gestort en kan het hard worden. De volgende dag worden dan de heipalen uit de mallen gehaald en kunnen na enkele weken in de grond worden geslagen.

Heipalenfabriek

Vloerenfabriek

Stenen en tegels worden weer op een andere manier gemaakt. Onder een vulstation worden houten planken geschoven. Op deze plank wordt een mal gedrukt en vervolgens wordt deze mal gevuld met beton. Hierna wordt er hard op het beton gedrukt en wordt de houten plank van onderaf getrild. De stenen en tegels zijn nu zo sterk in elkaar geperst dat zij, zonder mal, kunnen blijven staan.

Om het beton verder hard te laten worden, worden de planken met de stenen of tegels in een aparte kamer bewaard.
De volgende dag wordt met behulp van machines de stenen van de planken afgehaald en keurig opgestapeld. De planken gaan weer terug naar het vulstation voor de volgende nieuwe stenen.

Stoeptegelpers

Betonstenenpers