Litouwen

Litouwen

Litouwen is een land in Noordoost Europa en maakt samen met Letland en Estland deel uit van de Baltische staten. Het ligt tussen Letland, Wit-Rusland, Polen en Rusland en heeft een kust aan de Baltische Zee. Het is geen eiland, maar helemaal verbonden met het vaste land. De hoofdstad heet Vilnius. Dat is niet altijd zo geweest. In de middeleeuwen waren andere steden zoals Trakai en Kaunas soms belangrijke bestuurlijke centra, maar Vilnius groeide al vanaf de 14e eeuw uit tot de belangrijkste stad.
In het centrum van de stad staat het Gouvernement van Litouwen, waar de regering vergadert. De president woont en werkt in het Presidentieel Paleis, een groot gebouw waar ook officiële ontvangsten worden gehouden.

Litouwen is een republiek, wat betekent dat er geen koning of koningin is. In de middeleeuwen was het land onderdeel van het Grootvorstendom Litouwen en werd het bestuurd door grootvorsten. Later, tijdens de Pools Litouwse Unie, bleven vorsten het land leiden. In de 20e eeuw werd Litouwen voor het eerst een republiek. Tijdens de Sovjetperiode tussen 1922 en 1991 maakte Litouwen deel uit van de Sovjet-Unie en had het geen echte democratie. Sinds 1991 is het land weer volledig onafhankelijk en democratisch. Tegenwoordig kiezen de mensen hun president en het parlement in vrije verkiezingen.

De officiële taal is Litouws, een van de oudste talen van Europa. Litouws heeft veel oude kenmerken die nog teruggaan tot de tijd van de Indo-Europese talen. Door de geschiedenis zijn er ook woorden uit het Pools, Duits en Russisch opgenomen. Veel oudere mensen spreken nog Russisch, vooral omdat Litouwen vroeger bij de Sovjet-Unie hoorde. Jongeren leren vaak Engels en in sommige gebieden wordt ook Pools gesproken. Het geloof in Litouwen is vooral katholiek. Voor de 14e eeuw waren de mensen heidenen, maar daarna werd het land christelijk, toen grootvorst Jogaila zich bekeerde en het katholicisme invoerde. Tijdens de Sovjetperiode mochten kerken bijna niet open, maar na 1990 konden mensen weer vrij hun geloof beoefenen.

Het klimaat in Litouwen kent vier duidelijke seizoenen. Zomers zijn mild tot warm en de dagen zijn lang. In de winter kan het flink koud zijn, soms tot -20 graden in het binnenland, en valt er vaak sneeuw. Er zijn geen orkanen zoals in tropische gebieden, maar langs de kust kunnen harde wind en sneeuwstormen voorkomen. Het landschap is zacht glooiend met veel laagvlakten en heuvels, en het hoogste punt is de heuvel Aukštojas met 294 meter. Het land heeft veel bossen, meren en rivieren. De grootste rivier is de Nemunas en een van de bekendste meren is het Galvė-meer, waar het eilandkasteel van Trakai ligt. Aan de kust ligt de bijzondere Curonian Spit, een smalle strook zand met duinen en bossen die op de Wereld erfgoedlijst van UNESCO staat.

In de bossen en langs de meren leven dieren zoals elanden, wolven, lynxen en ooievaars. De ooievaar is een nationaal symbool en wordt vaak geassocieerd met geluk en familie. In de bossen groeien dennen, sparren, berken en eiken, en er zijn ook zeldzame bloemen zoals de pasque flower.

Litouws eten is stevig en bestaat veel uit aardappelen, vlees en zuivel. Het nationale gerecht heet Cepelinai. Dat zijn grote aardappelknoedels gevuld met vlees of kaas en vaak gegeten met zure room.

Litouwen kent veel feesten en tradities. Kerst en Pasen worden uitgebreid gevierd, maar er zijn ook oude heidense feesten zoals Joninės, het midzomerfeest waarbij vuur wordt gemaakt en mensen bloemenkransen dragen. Bij speciale gelegenheden dragen sommige mensen traditionele kleding met kleurrijke rokken, geborduurde blouses en kransen in hun haar. Er zijn veel mooie plaatsen om te bezoeken buiten Vilnius, zoals het kasteel van Trakai, de oude stad van Kaunas, de havenstad Klaipėda en de Hill of Crosses, waar duizenden kruisen staan als teken van geloof en hoop. Litouwen is lid van de Europese Unie en gebruikt de euro als munteenheid, maar daarvoor had het eerst de Litouwse litas en daarvoor de Sovjet roebel.

Litouwen is een klein maar bijzonder land met een rijke geschiedenis, veel natuur en cultuur, en het is volledig onderdeel van Europa.